Ảnh: Thúy Hằng
Đa số đại biểu cơ bản đồng tình về tổng quan tình hình Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả phát triển kinh tế - xã hội năm 2014; tình hình triển khai nhiệm vụ những tháng đầu năm 2015 và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Qua các báo cáo cho thấy mặc dù thế giới và khu vực tiếp tục diễn biễn phức tạp, tình hình biển Đông ngày càng căng thẳng, khó lường với sự việc Trung Quốc ngang nhiên xây dựng nhiều công trình trái phép, bồi đắp đảo nhân tạo; thế giới giá dầu thô luôn ở mức thấp. Song với sự nỗ lực quyết tâm điều hành của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, kinh tế nước ta đã có sự phục hồi. Tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí, lần đầu tiên số người chết giảm xuống dưới 9.000 người; an ninh, chính trị và trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm; quốc phòng được củng cố và tăng cường. Hoạt động sản xuất, kinh doanh 4 tháng đạt mức tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2014. Nợ công đảm bảo trong giới hạn cho phép, nhiều dự án lớn trọng điểm như hạ tầng giao thông, hàng không... được hoàn thành vượt tiến độ, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước. Ngành giao thông thu hút đầu tư được khoảng 203.307 tỷ đồng vốn ngoài ngân sách đầu tư theo hình thức BOT. Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2015 xếp hạng chất lượng hạ tầng giao thông Việt Nam đứng thứ 74, tăng 29 bậc so với năm 2010. Các tổ chức tín dụng yếu kém được kiểm soát, tỷ giá duy trì ổn định, dự trữ ngoại hối tăng đạt mức cao nhất từ trước đến nay…
Bên cạnh những kết quả đạt được đáng ghi nhận, nhiều ý kiến cử tri cho rằng tăng trưởng kinh tế - xã hội tuy được phục hồi nhưng thực sự chưa bền vững, đó là hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn, số doanh nghiệp giải thể ngừng hoạt động lớn, điều này một phần do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng suy thoái kinh tế. Bên cạnh đó, theo phản ánh của một số doanh nghiệp các chính sách điều hành kinh tế còn giật cục, thiếu tính ổn định, làm cho nhà đầu tư trong và ngoài nước e ngại, lo lắng.
Mặc dù thời gian gần đây mặt bằng chung của lãi suất đã giảm xuống mức thấp nhưng trên thực tế nhiều khoản vay từ những đợt tăng nóng lãi suất cao trước đây đã làm cho doanh nghiệp có phục hồi nhưng rất chậm. Tình hình sản xuất nông nghiệp của nông dân gặp nhiều khó khăn, thách thức, vẫn xảy ra tình trạng được mùa mất giá, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt những tháng đầu năm 2015. Giá cả một số mặt hàng nông sản giảm mạnh, một số chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, đóng tàu, đánh bắt thủy sản, nhà ở cho người thu nhập thấp... triển khai chậm, gặp nhiều vướng mắc, đã tác động không nhỏ đến phát triển kinh tế - xã hội.
Tình hình quản lý sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên còn chưa thật sự hiệu quả. Mô hình quản lý quản trị doanh nghiệp của một số đơn vị còn bất cập, trách nhiệm quản lý của các công ty và chính quyền địa phương có nơi còn thiếu chặt chẽ, còn xảy ra tình trạng phát canh, thu tô, gây bức xúc trong nhân dân. Dẫn đến người dân thiếu đất sản xuất, trong khi một số lượng lớn diện tích đất các nông, lâm trường không sử dụng hết.
Để thực hiện hoàn thành nhiệm vụ, chỉ tiêu trong những tháng cuối năm 2015, có ý kiến đề nghị Chính phủ phân tích, đánh giá cụ thể hơn hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để từ đó có giải pháp chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện ổn định các chính sách tiền lương, tiền bảo hiểm, tiền thuê đất, tiền đền bù giải phóng mặt bằng, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước yên tâm, tiếp tục đầu tư lâu dài; bố trí kế hoạch vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2016-2020, hỗ trợ cho các doanh nghiệp có dự án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, có cơ chế liên kết kinh tế vùng cho nông nghiệp, chính sách ưu tiên tiền thuê đất cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp bằng 0. Thực hiện xã hội hóa tối đa đầu tư xây dựng các khu và vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; đề nghị Ngân hàng nhà nước tiếp tục nghiên cứu giảm lãi suất cho vay trung và dài hạn thêm từ 2% - 2,5% nhằm hỗ trợ giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, có cơ chế chính sách giải pháp hỗ trợ phát triển theo đặc thù từng ngành, nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Điều hành ổn định tỷ giá thị trường ngoại hối từ nay đến cuối năm nhằm ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; Chính phủ cần thực hiện đồng bộ quyết liệt các giải pháp tái cơ cấu doanh nghiệp, Nhà nước rà soát, bổ sung doanh nghiệp cần cổ phần hóa bán hết phần vốn Nhà nước, đặc biệt là một số công ty thủy điện lớn đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước để tạo nguồn vốn tái đầu tư; đề nghị Chính phủ trình Quốc hội tiếp tục cho phát hành trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2016-2020. Nhằm tăng cường các nguồn lực cho đầu tư phát triển, đặt biệt dành cho các công trình kết cấu hạ tầng giao thông, trong đó ưu tiên vùng Tây Bắc.
Thúy Hằng